Астанада Дүниежүзілік сайлау күніне арналған «дөңгелек үстел» 

өтті

 

Бүгін Maqsut Narikbayev University-де «Сайлау мемлекеттік биліктің заңдылығын қамтамасыз ету механизмі ретінде: конституциялық-құқықтық өлшем» «дөңгелек үстел» өтті. 

Іс-шара биыл 1 ақпанда атап өтілетін Дүниежүзілік сайлау күніне арналған. Дүниежүзілік сайлау күнін атап өту дәстүрі 2005 жылы Будапештте өткен және сайлауды ұйымдастырушылардың III жаһандық конференциясында жыл сайын ақпанның бірінші бейсенбісіне бекітілді. Конференцияның шешімі сайлауды ұйымдастырушылар жұмысының маңыздылығын мойындаудың жаңа перспективаларын ашты және оны Біріккен Ұлттар Ұйымының Демократия қоры қолдады. Құрылтайшылардың идеясы бойынша бұл күні барлық назар азаматтардың сайлау құқықтарын қамтамасыз ету және сайлау процестерін жетілдіру мәселелеріне аударылуы керек.

«Дөңгелек үстелге» университет басшылығы мен профессор-оқытушылар құрамы, ҚР ОСК жанындағы Сарапшылық кеңес мүшелері, ОСК өкілдері, студенттер, сондай-ақ Стамбул университетінің деканы, құқық докторы Фитхи Гедикли өз құттықтау сөзін жолдады.

Іс-шараның модераторлары ҚР ОСК жанындағы Сарапшылық кеңестің мүшелері, заң ғылымдарының докторы, профессор Марат Қоғамов пен Индира Әубәкірова болды.

ҚР ОСК Төрағасы Нұрлан Әбдіровтің құттықтау сөзін ОСК мүшесі Шавхат Өтемісов оқып берді. Ортсайлаукомның басшысы «азаматтардың сайлауға қатысуға ажырамас құқығын және демократиялық азаматтық бостандықтарды құрметтеуді білдіре отырып, бұл күнді Қазақстан Республикасының сайлауын ұйымдастырушылар өзінің кәсіби мерекесі ретінде таниды. Бұл күні сайлаушылардың сайлау мәдениетін арттыруға бағытталған түрлі маңызды іс-шараларды өткізу жақсы дәстүрге айналды» - өз үндеуінде атап өтті.

«Дөңгелек үстелдің» барлық қатысушыларын осы айтулы оқиғамен құттықтаймын. Сайлауды мықты азаматтық қоғамы, белсенді және білімді жастары бар қазіргі заманғы құқықтық мемлекеттің бөлінбес атрибуты ретінде қабылдай отырып, барлығына демократияның, заңның үстемдігі мен әділеттіліктің тұрақты құндылықтарын ұстануға тілектеспін», - деді Нұрлан Әбдіров.

Индира Әубәкірованың айтуынша, биылғы жыл сайлау науқандарына толы, әлем бойынша жершар халқының жартысынан көбі сайлау процестеріне қатысады.

Индира Оралқызы іс-шараға қатысушыларды «Биылғы жылы 60 мемлекет ұлттық деңгейде сайлау өткізеді, оның ішінде Еуропалық Одағының елдері, АҚШ, Үндістан, Индонезия және басқа да мемлекеттер болады», - деп хабардар етті.

«Дөңгелек үстел» барысында РЖҒА академигі Қабдулсамих Айтхожин «Қазақстан Республикасының сайлау құқығы: қазіргі жағдайы мен болашағы» тақырыбында баяндама жасап, сайлау мәдениетін арттыру бағдарламасын әзірлеуді ұсынды.

Сайлау науқандарын қаржыландырудың негізгі аспектілері туралы заң ғылымдарының докторы Алпысбай Жүсіпов айтып берді. Заң ғылымдарының кандидаты Әлия Оразбаева ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың конституциялық реформасы аясында сайлау институтына қатысты заңнамалық новеллалар туралы сөз сөйледі.

Іс-шара барысында профессор Марат Қоғамов Сайлау туралы Конституциялық заңға жақында басылып шығарылған Түсініктеменің тұсаукесерін өткізді.

Өз кезегінде профессор Индира Әубәкірова іс-шараға қатысушыларға өзі авторы болып табылатын электоралдық онлайн-сөздікті таныстырды. Сөздік Орталық сайлау комиссиясының ресми сайтында қолжетімді.

Естеріңізге сала кетейік, Түсініктеме мен онлайн-сөздікті 2023 жылғы 7-8 желтоқсандағы халықаралық ғылыми-практикалық конференция орайластырылған Орталық сайлау комиссиясының 30 жылдығына орай ОСК қолдауымен ҚР ОСК жанындағы Сарапшылық кеңес мүшелері дайындаған болатын.

Сонымен қатар «дөңгелек үстелде» Қазақстандағы сайлау циклінің ауқымды тақырыптарын, оның ерекшеліктері мен перспективаларын қозғаған университет магистранттары сөз сөйледі.

Университет магистранты Мадина Болат өз сөзінде 2022 жылғы конституциялық реформалардың нәтижесінде сайлауда бәсекелестік пен азаматтардың ҚР Парламенті Мәжілісіне деген сенім деңгейі артқанын атап өтті.

Өз кезегінде университет магистранты Зарема Маткенова Қазақстанның сайлау ценздары халықаралық стандарттарға сәйкес келетіндігіне назар аударды.

Сондай-ақ Дүниежүзілік сайлау күніне орай ҚР ОСК жанындағы Сарапшылық кеңестің мүшелері - заң ғылымдарының докторлары, профессорлар Эдуард Мұхамеджанов пен Лейла Жанұзақова Алматы қаласында Абылай хан атындағы Қазақ халықаралық қатынастар және әлем тілдері университеті мен «Тұран» университетінің студенттеріне тақырыптық дәрістер өткізеді.

Қоғамның назарын қазақстандықтардың сайлау мәдениетін арттыру мәселесіне аудару мақсатында республика бойынша Дүниежүзілік сайлау күнін мерекелеу аясында жастар арасында 260 астам түрлі іс-шара жоспарланған. Аумақтық сайлау комиссиялары ЖОО студенттерімен кездесулер, колледж студенттерінің пікірсайыстарын, «дөңгелек үстелдер», «ашық есік күндерін», мемлекеттік қызметшілермен, ҮЕҰ және саяси партиялардың өкілдерімен кездесулер, жоғары сынып оқушыларына арналған сынып сағаттарын, көрмелер, түрлі конкурстар, олимпиадалар мен викториналар өткізеді.